“Een schip kan nog zo mooi ontworpen zijn en voorzien zijn van de beste componenten, als alle onderdelen niet goed op elkaar zijn afgestemd kunnen de prestaties van een schip flink tegenvallen”. Nick van den Berg, assistent bedrijfsleider werktuigbouw bij Kooiman Marine Group in Zwijndrecht, herkent dit als geen ander; “Bij ‘ons’ gaat het altijd om maatwerk. Met een reparatie weet je nooit wat je te wachten staat. Zo gaat het de ene dag om een vastgelopen schroefas, dan weer een afgebroken roer en een week later vervangen we een baggerpomp. Gelukkig zijn we voorzien van een uitgebreid machinepark, zodat we met onze conventionele en cnc draaibanken, de freesmachines en vakmannen vrijwel elke schade kunnen oplossen. Maar ook bij nieuwbouwprojecten is het mooi om samen met de engineer zijn ontwerp in de praktijk toe te passen.

Aluminium patrouillevaartuigen voor Havenbedrijf Antwerpen

Als voorbeeld neemt Van den Berg de aluminium patrouillevaartuigen die Kooiman Marine Group op dit moment aan het bouwen is voor het Havenbedrijf Antwerpen. “Kooiman Engineering heeft het schip zo ontworpen dat het aan alle eisen voldoet van de opdrachtgever. Hierdoor is het weer net iets anders dan aan boord van de, door ons eerder gebouwde, RPA8. Daar staan motor, tandwielkast en schroefas in 1 lijn. Hier staat een speciale tandwielkast waardoor de motor boven de schroefas staat en er meer ruimte is voor het batterij pakket.”

Maatwerk

“Het begint bij het door Van Oossanen ontworpen onderwaterschip samen met de, ook een Van Oossanen, ‘hull vane®’ die er voor moet zorgen dat de achterkant van de schepen bij hogere snelheden niet te diep komt te liggen. Dit zorgt voor een aanzienlijke vermogensafname bij een gelijke snelheid. Om goed te kunnen manoeuvreren met weinig weerstand is gekozen voor een balansroer i.p.v. een vissenstaartroer.”, somt Van den Berg op. “Ook installeren we een schroef met verstelbare schroefbladen zodat de schepen nog wendbaarder worden, en een holle as generator toegepast kan worden én het vermogen van de schepen optimaal wordt benut.”

In het betoog van Nick van de Berg komt ook het gebruik van de haakse tandwielkast aan bod en de montage van de permanent magneet motoren, waarbij de schroefas door het hart van de generator gaat. “Met deze schepen kan hybride gevaren worden, wat betekent dat er met 1 dieselmotor via deze permanent magneet motoren 2 schroefassen aangedreven worden. Daarnaast zijn deze schepen ook nog eens met accu’s uitgevoerd waarop ook gevaren kan worden. Hoe dat zit, dat moet je een volgende keer maar aan onze collega’s van Kooiman Scheepselektro vragen” vertelt Van den Berg glimlachend. Uiteindelijk sluit Van den Berg af met het gegeven dat alles ook nog eens flexibel opgesteld wordt, zodat het geluid in de stuurhut ruim onder toegestane limieten ligt.

Scheepsreparatie

“Het is echt een uitdagende opdracht om bestaande en nieuwe technieken met verschillende onderdelen samen te brengen. Een duidelijk voorbeeld van maatwerk, als je het mij vraagt. Misschien minder sprankelend, maar minstens net zo uitdagend is een schade aan een schroefinstallatie die we nu aan het verhelpen zijn. Gisteren is het schip in het dok droog gezet en zijn we begonnen met de demontage van de schroefas. Bij de demontage kwamen we er achter dat schade erger was dan vooraf verwacht. De schroefas staat nu op de draaibank en gaat vanavond weer terug in het schip zodat schipper weer snel geholpen is. Hier bestaan ook geen standaardoplossingen voor. Dan moet je schakelen en het probleem oplossen, zodat de klant snel weer het water op kan.”